Պատմագիտական հետազոտությունների, մամուլի նյութերի և արխիվային փաստաթղթերի լայն ընդգրկմամբ մենագրության մեջ անդրադարձ է կատարվում Զանգեզուրի հայության հերոսական գոյամարտին, որը նա 1917-1921 թթ. մղել է թուրք-ազերի զավթիչների, ռուսական 11-րդ Կարմիր բանակի և Խորհրդային Ադրբեջանի զորամասերի դեմ հանուն իր ազատության՝ դրանով իսկ ձախողելով գավառն Ադրբեջանին ենթարկելու բոլոր փորձերը: Զանգեզուրը Խորհրդային Հայաստանի անբաժան մաս կազմեց լեռնավայրի հայության աներևակայելի տոկունության և անձնազոհ պայքարի շնորհիվ: Աշխատության մեջ համակողմանիորեն լուսաբանված է Զորավար Անդրանիկի, Գարեգին Նժդեհի, Արսեն Շահմազյանի, Արշակ Շիրինյանի վճռական դերը նշված ժամանակաշրջանում հայկական գավառում ծավալված գոյամարտի տարիներին:

Գիրքը նախատեսված է պատմաբանների և ընթերցող լայն շրջանակների համար: