ISBN 978-5-8084-2413-5
Աշխատությունում անդրադարձ է կատարվում 1956-1991 թ. պատմական իրողություններին՝ հայ ժողովրդի պատմության նշանավոր էջերից մեկին՝ այլախոհական շարժմանը, ընդհատակյա կազմակերպությունների գործունեությանը, Հայաստանի անկախության համար մղած պայքարին, ինչպես նաև հասարակական-քաղաքական կյանքի վերլուծությանը: Արխիվային բազմաթիվ նյութերի, փաստաթղթերի, ուսումնասիրությունների հիման վրա վերլուծվում և բացահայտվում են այն գործընթացները, որոնք հանգեցրին Խորհրդային Հայաստանում ընդհատակյա կազմակերպությունների ու այլախոհական շարժման ձևավորմանը, 1980-ական թթ. գորբաչովյան «վերակառուցմամբ» ծնված Արցախյան և հայ ժողովրդի համաժողովրդական շարժումների ծավալմանը, ինչպես նաև սկզբնավորեցին անկախության համար մղվող պայքարը:
Մենագրությունը նախատեսված է պատմաբանների, հասարակագետների և ընթերցող լայն շրջանակի համար։
Զարուհի Հակոբյան Լիլիթ Միքայելյան and others
Միքայել Մալխասյան Արմեն Խաչիկյան and others
Յուլիա Անտոնյան Հայկուհի Մուրադյան and others
Ռաֆիկ Նահապետյան
Արտակ Մովսիսյան Ռոբերտ Ղազարյան and others
Արտակ Մովսիսյան Ռոբերտ Ղազարյան and others
Ռուբեն Մելքոնյան Նաիրա Պողոսյան
Էդիկ Մինասյան Արարատ Վարդանյան and others